Vermogen huishoudens 31-12-2015 (“2016”)
__________________________________________________________________________________
Traditiegetrouw vatten we hier de ontwikkeling van het huishoudvermogen per 31-12-2015 (“2016”) weer samen n.a.v. de CBS publicatie met de prikkelende maar toch wel wat verhullende kop: “Vermogen huishoudens bijna 10 procent hoger in 2016” [1a]
Die ontwikkeling van het huishoudvermogen kan zonder de gebruikelijke tekstbrei als volgt worden weergegeven:
(1) Zoals uit de bijdrage pensioenvermogen blijkt fluctueert de mutatie in het pensioenvermogen van jaar tot jaar aanzienlijk. In 2015 nam het totale pensioenvermogen maar met € 29 mld. toe. (2014: € 233 mld.)
De Nederlandse burger staat er dus al vele jaren uitstekend voor, al zou je dat op grond van de uitlatingen in het verleden van onze kennelijk met een bipolaire stoornis behepte politici (himmelhoch jauchzend zum Tode betrübt) niet zeggen. Voor de volledigheid nemen we ook nog even het aandeel van de burger in het overheidsvermogen mee.
Het CBS vermogen 2016 is per 1.1.2016 en dus feitelijk per 31-12-2015. In §3 geven we een aantal tabellen met de ontwikkeling van de vermogensverdeling die het CBS in zijn tekst even achterwege liet. Maar zoals Asscher al namens het kabinet Rutte II zei: “Het kabinet ziet op dit moment dan ook geen indicaties om te veronderstellen dat de vermogensverdeling onevenwichtig is”.
De top 20% vermogens nemen respectievelijk 86% van de stijging vermogen 2015 exclusief eigen woning en 97% van die stijging voor de periode 2005-2015 voor hun rekening. Helaas werd die vermelding in het videootje van Peter Hein van Mulligen even achterwege gelaten. [1a]
In §4 gaan we nader in op de gebrekkige belastingheffing op dit vermogen.
__________________________________________________________________________________
§1 Het totale plaatje per 31-12-2015
(1) Het pensioenvermogen is ontleend aan de bijdrage Pensioenvermogen en gesplitst in het aandeel van de staat (35%) en het aandeel van de pensioendeelnemers. De overheidsschuld is de EMU-overheidsschuld en is dus gecorrigeerd naar nominale waarde i.p.v. marktwaarde. [1c] Voor het staatsvermogen zie de bijdrage Overheidsbalans.
(2) Het overig vermogen is inclusief overige schulden (€ 97,9 mld en de inmiddels mede dankzij die progressieve politici oplopende studieschulden (€ 13,9 mld.)
(3) Hoewel onze economen, de toezichthouder DNB en natuurlijk onze nepmedia blijven zeuren over de torenhoge schulden van de Nederlandse burgers is de samengevoegde schulden/activa ratio toch slechts 28%. Er zijn weinig landen die zich hiermee kunnen meten.
§2 Het huishoudvermogen 2006- 2015.
(click op tabel of Ctrl+ om te vergroten)
(1) Het ondernemingsvermogen bestaat uit het aanmerkelijk belang vermogen en het ondernemingsvermogen. De waardering van dit vermogen is fiscaal gedreven [1a2] en elke gelijkenis met de reële waarde in het economisch verkeer berust op zuiver toeval. (zie)
(2) Voor de hoogte van de kapitaalverzekeringen zie [2]: start in 2012 met € 80 mld. oplopend tot € 135 mld. in 2018.
De samenstelling van het vermogen voor de periode 2005 – 2015 kan als volgt worden weergegeven:
(1) In de grafiek zijn de aandeelpercentages voor 2005 en 2015 vermeld. Daarnaast is de toename per jaar weergegeven. De top van het gele segment markeert de grens van het door het CBS aangemerkte huishoudvermogen.
(2) Het overige vermogen (2015: € 500 mld.) wordt door de staat in belangrijke mate belast met de vermogensrendementsheffing die wordt geheven op basis van een forfaitair rendement. Naast de toename van dit vermogen met 1% per jaar moet je natuurlijk ook rekening houden met het gedurende het jaar gerealiseerde inkomen. (zie de bijdrage inkomen uit vermogen (revisited). De staat claimt dat het niet doenlijk is om het werkelijke rendement te belasten, zoals veelal wel in het buitenland gebeurt. (cf. CPB-studie) Naast deze leugenachtige voorstelling van zaken (zie het motto van deze site) is ook sprake van expropriatie voor een grote groep belastingplichtigen. Het CBS wees er immers al op dat de inflatie gedurende 2008 – 2015 ruim 20 percent was.[1a]. De inflatie gedurende de periode 1/1/2016 – 31-12-2015 was 17,8% of 1,7 % per jaar.[1d]
(3) Eigen woning (€ 1.113 mld; hypotheek: € 696 mld.)
In de periode 2005-2015 nam de eigen woning bruto met € 81 mld. toe en de hypotheekschuld met € 207 mld. af.
(4) De forse toename van het pensioenvermogen leidt niet alleen bij de huishoudens tot een toename van het vermogen, ook de overheid hamstert flink mee, hetgeen leidt tot een onverantwoorde druk op het besteedbaar inkomen. Dit klemt te meer daar de derving/uitstel belastingheffing door de omkeerregel pensioenen door alle burgers moet worden opgebracht, De volgende grafiek maakt dit duidelijk:
§3 Enkele gegevens inzake de ontwikkeling van de vermogensverdeling
De gegevens zijn ontleend aan [1a]. Deze analyse had niet misstaan in het CBS-perbericht.
Tabel 3.1 Ontwikkeling vermogen naar vermogensbestanddeel
(click op tabel of Ctrl+ om te vergroten)
(1) De top 20% vermogens nemen respectievelijk 86% van de stijging vermogen 2015 exclusief eigen woning en 97% van die stijging voor de periode 2005-2015 voor hun rekening. Een substantiële rol daarbij speelt het ondernemingsvermogen met een stijging van respectievelijk € 20,5 mld (2015) en € 103,8 mld. (2005-2015). En dan hebben we het nog maar over de fiscale cijfers en niet over de werkelijke waardestijging van dat vermogen in het economisch verkeer. [1a2]
Tabel 3.2 verdeling vermogen per vermogensdeciel 2005-2015
(click op tabel of Ctrl+ om te vergroten)
Tabel 3.2 verdeling vermogen per vermogensklasse 2005-2015
(click op tabel of Ctrl+ om te vergroten)
(1) De Quote 500 ging voor 2015 uit van een vermogen van € 91,9 mld. (2014: € 83,3 mld.) voor wat dat getal waard is.
(2) Nadere gegevens van de miljonairs zijn als volgt samen te vatten:
Tabel 3.4 Vermogensverdeling naar inkomens- en vermogensdeciel 2015
(1) De top 10% vermogens hebben een aandeel van 66,3% van het vermogen; de top 10% inkomens hebben een aandeel in het vermogen van 36%. Deze discrepantie heeft in elk geval te maken met het gebrekkige inkomensbegrip voor het inkomen uit vermogen, dat veel te laag wordt voorgesteld.[3]
Grafisch kan de verdeling voor 2015 als volgt worden weergegeven:
(1) De verdeling van het pensioenvermogen naar inkomensdeciel is een grove benadering – zie de bijdrage pensioenvermogen. Hierbij is gerekend met een netto pensioenvermogen na aftrek van een doorsnee belasting- en sociale premie- tarief van 35%. In werkelijkeheid hebben we natuurlijk te maken met een progressief belastingtarief.
Als je de verdeling van het pensioenvermogen bij de vermogensverdeling naar vermogen telt wordt de laatste verdeling natuurlijk gelijker, maar wat bewijst dat eigenlijk? Bovendien moet je dat natuurlijk dan wel goed doen.[4]
§4 Belasting op inkomen uit vermogen
Het Nederlandse belasting-“stelsel” kent een in Europees perspectief relatief lage belasting op kapitaalinkomen van 12,1 % dat is 15,4% van de belastingopbrengst. Daar staat op Europees niveau een belasting op kapitaalinkomen van 31,4 % of 21,6% van de belastingopbrengst tegenover. [5, blz 416] Het bewust achterwege laten van een ordentelijke belastingheffing op vermogen bevordert de ongelijke verdeling van het vermogen en de recente vermindering van de dividendbelasting met € 1,5 mld. is weer een stap in die verkeerde richting. De bijdrage Inkomen uit vermogen (revisited) geeft een kwantitatieve opsomming van de belangrijkste belastinganomalieën in de vermogensbelasting. In het geciteerde artikel van Jacobs vindt u in tabel 2 een opsomming van de huidige belasting op kapitaalinkomen in 2016. Wat de belastingopbrengst wordt na zijn fundamentele herziening moet u zelf maar eens uitrekenen.
Alleen voor pensioenen en eigen woning komt Jacobs al op zo’n € 34,3 mld. meer belastingopbrengst zodat de box 1 tarieven met 9% kunnen dalen. [5, blz 417] Een typisch voorbeeld van een grote stappen snel thuis benadering. De box 1 belastingopbrengst stelt Jacobs dus op een onwaarschijnlijk hoog bedrag van € 381 mld. [zie [6] voor de begrotingscijfers 2018]. Hij moet er natuurlijk wel even bijvertellen dat de pensioenuitkeringen naar beneden gaan, ook van de kleine pensioenen. Ook de sociale premies en toeslagen moeten in het plaatje worden betrokken. De vrijstelling vermogensbelasting zal daarnaast ook wel moeten worden bijgesteld.
Zelf kom ik op basis van de mij bekende gegevens op de volgende uitkomsten in € mld.:
Deze pensioenrendement uitkomsten fluctueren dus nogal van jaar tot jaar en de schatting van Jacobs is aan de lage kant.
De arbeidsinkomensquote (AIQ) geeft door al die omissies ook een volstrekt vertekend beeld. Zo genieten b.v. de pensioendeelnemers jaarlijks een rendement op hun aandeel in het pensioenvermogen dat toch echt aan de werknemers moet worden toegerekend. Voor een overzicht van die vorstelijke, maar ten dele tot uitkering komende, rendementen zie §5 in de bijdrage Pensioenfondsen. De staat prikt ook nog een aardig vorkje mee zonder dat inkomen overigens op te voeren.
Het wachten is dus op de belastinghervormingen van Rutte III, die wel net zo succesvol zullen zijn als de belastinghervormingen van Rutte I en II. Noot [7] verwijst naar een artikel van Koen Caminada met een forse belastinghervorming van € 59 mld. om de gedachten te bepalen.
________________________
Laatst bijgewerkt 11 februari 2018.
[1a] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/06/vermogen-huishoudens-bijna-10-procent-hoger-in-2016
[1a2] Toelichting op waardering van het vermogen door het CBS.
https://www.cbs.nl/-/media/cbs%20op%20maat/microdatabestanden/documents/2018/06/vehtab.pdf
“Vanaf 2007 wordt de waarde van het aanmerkelijk belang vastgesteld op basis van het vennootschapsvermogen {uit de vennootschapsbelasting [ CM: n.b. – bij navraag CBS – dit is het fiscaal vermogen en dus niet het commerciële vermogen]} en de verdeling van het aandelenbezit over verschillende (directeur-) grootaandeelhouders. Het aanmerkelijk belang wordt vastgesteld door per bedrijf het fiscale ondernemingsvermogen te verdelen over de aanmerkelijk-belang-houders. Deze verdeling gebeurt conform het opgegeven aandelenbezit in de vennootschapsbelasting of de gegevens van de Kamers van Koophandel. Als het aandelenbezit niet bekend is, dan wordt bij besloten vennootschappen ervan uitgegaan dat het hele vermogen gelijk is verdeeld over de aanmerkelijk-belang-houders. Het onroerend goed in de vennootschap wordt gewaardeerd volgens de actuele WOZ-waarde.”
“Voor de bepaling van de hoogte van het ondernemingsvermogen wordt gebruik gemaakt van de winstaangiftegegevens van ondernemers. Het ondernemingsvermogen wordt opgenomen vanuit de vermogensvergelijking, die is opgenomen in deze winstaangifte. [ CM: n.b. dit is het fiscaal vermogen en dus niet het commerciële vermogen] Globaal wordt de winst aan de hand van deze gegevens als volgt bepaald: winst is gelijk aan de waarde van de onderneming aan het einde van het jaar plus privé stortingen minus privé onttrekkingen minus de waarde van de onderneming aan het begin van het jaar. Vanaf 2007 wordt het onroerend goed binnen het ondernemingsvermogen gewaardeerd volgens de actuele WOZ-waarde”
[1b] https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83834NED/table?ts=1518009496921
Index 2005: 84,88 en 2015 100. Derhalve per jaar (100/84,88)^0,1-1.
[2] Als het CBS zijn werk niet goed kan doen doordat het rijk onvoldoende middelen ter beschikking stelt, zul je je als burger moeten behelpen:
Salverda, https://www.wimdreesfonds.nl/uimg/wds/b51992_att-tvof-editie-jaargang-46-2014-nummer-3.pdf , blz 85
“Ten tweede wordt een belangrijke vorm van vermogen niet waargenomen, doordat ze buiten de heffing van de inkomstenbelasting valt. Dat geldt met name voor de depots van spaarhypotheken. Het daarin opgespaarde bedrag is onlangs geschat op 80 miljard euro aan het eind van 2012, en groeit naar verwachting tot 135 miljard euro in 2018”
Bij gebrek aan beter deze cijfers aangehouden. Specifiek aan de eigen woning gekoppeld gaat het om:
“Op basis van een eerdere uitvraag onder verzekeraars, raamt DNB dat er op dit
moment 32 tot 37 miljard euro aan kapitaal is opgebouwd in KEW-polissen. ”
en
” De waarde van deze polissen zal volgens ramingen van het Verbond gedurende de looptijd oplopen tot 200 miljard. Ongeveer 20% van de KEW-polissen betreft beleggingshypotheken. De overige 80% betreft (een combinatie van) spaar- en levenshypotheken. “
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-192774.pdf
[3] CBS LOGO: Voor wat er feitelijk gebeurt™
Nog eens uitvoerig geciteerd in:
Zie blz. 10. Zoals bekend is de contante waarde van geld dat door het FTK nooit tot uitkering komt overigens nihil. (geen belanghebbende)
Het pensioenvermogen 2012 wordt hier gesteld op 49% van € 2.587 mld. of € 1.268 mld. (tabel 2, blz. 10). Natuurlijk is dat weer eens bruto en is het aandeel van de staat hier niet vanaf getrokken, zodat slechts 65% of € 824 mld. overblijft. Dat is € 153 mld. lager dan ik voor dat jaar opvoer, maar het CBS heeft natuurlijk weer geen rekening gehouden met de derde pensioenpijler, door Knot voor dat jaar overigens gesteld op € 181 mld.
Dat de regering 100% van het pensioenvermogen toerekent aan de burgers is consistent met het motto van deze site en volstrekt misleidend.
[5] Bas jacobs, “Fundamentele herziening van belastingen op kapitaalinkomen”, ESB Jaargang 102 (4753) 7 september 2017
[6] http://www.rijksbegroting.nl/2018/kamerstukken,2017/9/20/kst237146_2.html
[7] Koen Caminada, “De tragiek van gefaalde ambities en gemiste kansen rond belastinghervorming”, Me Judice, 23 september 2015.
Caminada komt daarbij op € 18,3 mld. voor de eigenwoning, € 7,3 mld. voor de huurwoning, € 9,5 mld. voor het opdoeken van ondoelmatige aftrekposten en slechts € 3,8 mld. voor pensioensparen. De overige posten moet u zelf maar nalezen.
Zie mijn eerdere reactie
https://cormol.wordpress.com/2017/12/22/kerngegevens-bbp-pensioenen-en-overheidsschuld/
Aandeel overheid in pensioenvermogen is 40%.
35% IB 5% Zorgverzekeringswet.
Pensioenfondsen zijn zo ook een Zorgfondsgeldpakhuis in opbouw.
Het grote geldpakhuis is dus onderverdeeld in 3 afdelingen:
Burgers 60% Fiscus 35% Zorgfonds 5%
De percentages 35 en 5 ontbreken in de overheidsstukken. Fake News in het jargon.
Groei
2016 +12%
2017 +6%